เศรษฐศาสตร์ที่เล่นได้ เข้าใจได้ สนุกได้ กับบอร์ดเกมฝีมือนิสิต RSU ที่สานต่อด้วยโครงการ Dreamable
เศรษฐศาสตร์ยากจัง ดูเป็นเรื่องที่ฟังแล้วปวดหัว เป็นเสียงสะท้อนที่หลายคนพูดเป็นเสียงเดียวกันทุกครั้งที่ได้ยินคำว่า ‘เศรษฐศาสตร์’ แต่ที่จริงแล้วเป็นเช่นนั้นจริง ๆ หรือไม่
สำหรับใครหลายคนอาจมีภาพจำว่า เศรษฐศาสตร์คือวิชาที่เน้นเรื่องตัวเลข ต้องมีพื้นฐานคณิตศาสตร์ในระดับดีเยี่ยมถึงจะเรียนได้ บางคนเข้าใจผิดว่าเป็นเรื่องเดียวกันกับการเมืองหรือกฎหมาย อีกมากมายมองเป็นเรื่องไกลตัวไม่มีความสำคัญ เข้าใจยาก และไม่เกี่ยวข้องอะไรกับชีวิตจริง
ทั้งที่จริงแล้ว แค่เพียงเดินเลือกซื้อของและชั่งน้ำหนักว่าจะต้องซื้ออะไรมากกว่ากัน เราเองก็กำลังใช้เศรษฐศาสตร์อยู่ทุกเมื่อเชื่อวันอย่างไม่รู้ตัว
นั่นจึงเป็นจุดเริ่มต้นของ BGC RSU ECONOMICS BOARD GAME กลุ่มนักศึกษาจากคณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต ที่มีความตั้งใจอยากเปลี่ยน ‘มุมมอง’ ที่คนทั่วไปมีต่อเศรษฐศาสตร์ว่าไม่ใช่เรื่องน่าเบื่อ ผ่านการสร้าง ‘บอร์ดเกม’ แสนสนุก ที่จะปลุกกระตุ้นความน่าสนใจในศาสตร์วิชา รวมถึงกรอบความคิดในการจัดการกับทรัพยากร ซึ่งเป็นหัวใจหลักของแนวคิดเศรษฐศาสตร์ มาให้เราทุกคนได้ลองเล่นและทำความเข้าใจไปพร้อม ๆ กัน
พวกเขาเริ่มต้นจากศูนย์ ทดลองหลากหลายวิธีและค่อย ๆ พัฒนาเกมด้วยความร่วมมือมาตลอด 2 ปี จนกลายมาเป็น ‘BGC RSU ECONOMICS BOARD GAME CAMP’ ซึ่งพร้อมสานต่อให้เป็นค่ายความรู้ที่ต่อยอดเข้าถึงไปยังกลุ่มเยาวชน โดยได้รับทุนจากโครงการ Dreamable ที่ให้การสนับสนุนทั้งความฝัน การเรียนรู้ และงบประมาณโดยมูลนิธิไทยคม เพื่อต่อยอดความคิดสร้างสรรค์นี้ไปสร้างประโยชน์ให้สังคมไทยต่อไป
ที่มาของโครงการนั้น มาจากการที่น้อง ๆ นักศึกษาได้จัดกิจกรรมต่าง ๆ ในคณะเพื่อประชาสัมพันธ์ให้เยาวชนไทยมีความสนใจในเศรษฐศาสตร์มากยิ่งขึ้น โดยที่เมื่อจัดกิจกรรมไปสักพักก็ค้นพบว่า ‘บอร์ดเกม’ ถือเป็นสื่อความรู้ที่เห็นภาพ เข้าใจง่าย และได้ลงมือทำจริง บอร์ดเกมจึงกลายเป็นสื่อการเรียนรู้ที่เข้าถึงใจเด็ก ๆ ได้ดีที่สุด อาจกล่าวว่าเป็นนวัตกรรมความรู้ที่เต็มไปด้วยประโยชน์มากมายเลยก็ว่าได้
“เรามองว่าบอร์ดเกมคือห้องทดลองของสายสังคมศาสตร์ คือการที่น้องได้เรียนรู้ผ่านการลงมือทำ คิด วิเคราะห์ วางแผนกลยุทธ์ ซึ่งมันสนุกและได้ความรู้ไปพร้อมกัน นี่คือหัวใจของการออกแบบเกมของเราเลย” เอส-ชลธาร บุญญโร หนึ่งในสมาชิกของทีมเล่า
ทีมออกแบบเน้นว่าเกมของพวกเขาจะต้อง ‘สนุกก่อน’ เพื่อให้ดึงดูดใจเด็ก ๆ แล้วจึงค่อยสอดแทรกเนื้อหาเศรษฐศาสตร์ตามมา เช่น เกม Life Balance Quest ที่จำลองชีวิตของคนเราตั้งแต่เรียนมหาวิทยาลัย ทำงาน ลงทุน วางแผนการเงิน ไปจนถึงวัยเกษียณ เด็ก ๆ ที่ได้ลองเล่นมักอินจนไม่อยากลุกจากโต๊ะ อยากแข่งกับเพื่อนต่อ
“เราไม่ได้ทำเกมเพื่อสอน แต่ให้เกมเป็นพื้นที่ที่เด็กจะอยากเรียนรู้เอง ผ่านสถานการณ์จำลองที่เกิดขึ้น” เวฟ-ธีรวัสส์ เกิดโต เล่า
บอร์ดเกมของพวกเขาครอบคลุมหลากหลายประเด็นสำคัญ ตั้งแต่การจัดการทรัพยากร การลงทุน การวางแผนอนาคต การต่อรอง ไปจนถึงการเผชิญกับปัญหาสังคม เช่น ความเหลื่อมล้ำ ค่าครองชีพ รวมถึงเศรษฐกิจมหภาคระหว่างประเทศ ซึ่งจะมีการทำ Pre Test และ Post Test โดยใช้คำถามชุดเดียวกันเพื่อวัดความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับเศรษฐศาสตร์พื้นฐานหลังเล่นบอร์ดเกมเสร็จ
สิ่งที่ทั้งสองคนย้ำกับเราอย่างหนักแน่นคือ เศรษฐศาสตร์ไม่ได้ไกลตัวอย่างที่คิด และเศรษฐศาสตร์อยู่รอบตัวเราทุกคนเสมอในทุกเรื่องของชีวิต
“แค่เดินตามฟุตบาทก็เห็นเศรษฐศาสตร์แล้วครับ ไม่ว่าจะเป็นความเหลื่อมล้ำทางสังคม โอกาสที่ต่างกัน หรือราคาสินค้ารอบตัว ถ้าเราเข้าใจเศรษฐศาสตร์ เราจะเข้าใจโลกดีขึ้นมาก” เวฟเล่าต่อ
ในขณะที่เอสเสริมว่า “เศรษฐศาสตร์ไม่ใช่แค่การลงทุนหรือคำนวณรายได้ แต่คือกรอบความคิดในการวิเคราะห์ปัญหาในชีวิตจริง บอร์ดเกมของเราจึงพยายามทำให้เด็กเห็นภาพกว้าง และมองว่าตัวเองเป็นคนกำหนดเกมชีวิต ไม่ได้เป็นแค่ผู้เล่น”
ถ้าคุณมีไอเดีย อยากลองลงมือทำอะไรสักอย่างเพื่อสร้างการเปลี่ยนแปลงในแบบของตัวเอง โครงการ ‘Dreamable’ โดยมูลนิธิไทยคม อาจเป็นพื้นที่หนึ่งในการเริ่มต้นของคุณได้ พื้นที่นี้ คุณจะได้เปลี่ยนความฝันให้กลายเป็นกระบวนการจริง ได้เรียนรู้จากผู้มีประสบการณ์จริงในสายงาน ได้เจอกับผู้คนที่มีความฝันคล้ายกัน และได้ทดลองไอเดียของตัวเองในพื้นที่แบบ Sandbox ที่ปลอดภัยและเปิดกว้าง
